W czasie kilkuwiekowej historii Wałbrzycha istniało wiele budynków i budowli, które nie przetrwały do czasów obecnych. Niektóre strawione zostały przez ogień, inne rozebrano w związku z rozbudową ulic i miasta, jeszcze inne wyburzono z powodu szkód górniczych. Jednym z takich budynków był Silberburg. Tak potocznie nazwali go mieszkańcy Wałbrzycha od nazwiska jego budowniczego - Silbera. Zamek, czy też raczej pokaźna willa Silbera stała przy obecnej ulicy Szmidta, na terenie dzisiejszego parku im. Jana III Sobieskiego. Wybudowana w roku 1865 już dwadzieścia lat później została rozebrana z powodu szkód górniczych. Silber był mistrzem murarskim (Mauermeister). Nazwisko to przewija się w nielicznych archiwalnych źródłach. Na przykład w aktach miasta Wałbrzycha przechowywanych przez Archiwum Państwowe we Wrocławiu Oddział w Kamieńcu Ząbkowickim znajduje się zapis, że firma mistrza murarskiego Traugotta Silbera na początku 1858 roku za kwotę 399 talarów przeprowadziła kompletną rozbiórkę starego ratusza mieszczącego się w Rynku (powszechnie uważa się, że rozbiórka nastąpiła rok wcześniej ale to odrębny temat). Inna wzmianka o Silberze jako budowniczym opisywanego "zamku" znajduje się w opracowaniu "Durch Waldenburger Straßen" Maxa Kleinwächtera z 1937 roku, przy opisie ulicy Barbarastraße (obecnie ul. Szmidta). Jeszcze jeden ciekawy ślad napotykamy w publikacji "Chronik der Gemeinde und des Badeortes Altwasser nach unkundlichen Quellen" Maxa Rindfleischa z 1932 roku, z której dowiadujemy się, że w pobliżu szybu górniczego Paweł (Paulschacht), przy stacji kolejowej (obecnie Wałbrzych Miasto), znajdowała się cegielnia, która do 1880 roku należała do mistrza murarskiego Silbera, budowniczego starego Silberburga w Wałbrzychu, w którym później swoją siedzibę miała "loża" (oryg. Loge, być może chodzi o jakieś tajne zgromadzenie lub wręcz lożę wolnomularską nazywaną również masońską). W tej samej kronice podano, że cegielnię Silbera zakupiła fabryka porcelany C. Tielscha w celu jej dalszej rozbudowy. Ponadto Silber zaprojektował m.in. istniejący do dzisiaj budynek przy ul. Pocztowej nr 11, wybudowany w roku 1858 jako dom gościnny dla kuracjuszy, w miejscu spalonego rok wcześniej budynku firmy stolarskiej Bau-, Möbel- und Sargtischlerei Fritz Paschke & Söhne. Jedyny, jak się przypuszcza, istniejący do dzisiaj ślad po okazałej willi to mur oporowy na tyłach posesji przy ul. Szmidta 4a, za obecnym Domem Technika NOT. Opr. Piotr Frąszczak /Petroniusz/ Bibliografia: 1) Wałbrzyskie zeszyty muzealne, tom 2, Muzeum w Wałbrzychu, 2007; 2) Kleinwächter M., "Durch Waldenburger Straßen", 1937; 3) Rindfleisch M., "Chronik der Gemeinde und des Badeortes Altwasser nach unkundlichen Quellen", 1932; 4) www.polska-org.pl. |
|
|
Na pierwszym planie - cegielnia Silbera |
|
Dom przy ul. Pocztowej 11 wybudowany przez Silbera |
|